Website Powered by Web Progress
Ερμηνεία
Βρες την ευκαιρία να εμπλακείς σε μια υπόθεση από την οποία θα μπορέσεις να επηρεάσεις ένα σημαντικό πρόσωπο ή το αρχηγείο του αντιπάλου σου και έτσι, σταδιακά, να υλοποιήσεις τον σκοπό σου. «Προχώρα προς τον στόχο σου βήμα βήμα και θα κερδίσεις» (βλ. Ι-Τσινγκ).
Ιστορικό παράδειγμα
Στα τέλη της δυναστείας Χαν, οι πολέμαρχοι Γιουέν Σάο και Χαν Φου πολεμούσαν εναντίον του Ντονγκ Τζούο. Με τον καιρό ο Γιουέν Σάο απέκτησε μεγάλη δύναμη και φιλοδοξούσε να επεκτείνει τα εδάφη του. Ο στρατός του, όμως, που είχε στρατοπεδεύσει στο Χενέι, είχε ελλιπή εξοπλισμό, γεγονός που τον ανησυχούσε εξαιρετικά. Πληροφορούμενος την κατάστασή του, ο Χαν Φου του πρότεινε βοήθεια. Ο Γιουέν Σάο, ξέροντας πως η απλή βοήθεια δεν θα του έλυνε το πρόβλημα, δέχτηκε τη συμβουλή του επιτελείου του, η οποία ήταν να κατακτήσει το Τζιντζού, μια εύφορη περιοχή που ανήκε στον σύμμαχό του Χαν Φου. Έτσι άρχισε να καταστρώνει το σχέδιό του. Έστειλε μια επιστολή στον Γκονγκ Σου Τζαν προτείνοντάς του να επιτεθούν μαζί στο Τζιντζού. Εκείνος δέχτηκε αμέσως. Έπειτα, έστειλε μυστικά μια άλλη επιστολή στον σύμμαχό του Χαν Φου, που έγραφε: «Ο Γκονγκ Σου Τζαν με τον Γιουέν Σάο σχεδιάζουν να επιτεθούν στο Τζιντζού. Αφού ο Γιουέν Σάο είναι φίλος σου, γιατί δεν συμμαχείς μαζί του εναντίον του Γκονγκ Σου Τζαν; Γιατί να μη σώσεις την πόλη σου, επιτρέποντας στον Γιουέν Σάο να έρθει σε αυτήν;».
Έτσι ο Χαν Φου προσκάλεσε τον Γιουέν Σάο με τον στρατό του στην πόλη του. Ο καλεσμένος Γιουέν Σάο, που ήταν κατ’ επίφασιν ταπεινός, έστειλε αιφνιδιαστικά τον στρατό του να καταλάβει όλες τις σημαντικές θέσεις της πόλης. Τότε ο Χαν Φου, βλέποντας το λάθος του, τράπηκε σε φυγή για να γλιτώσει.
Ανάλυση
Πρόκειται για στρατήγημα σφετερισμού. Με τις κατάλληλες προετοιμασίες παίρνεις τη θέση του οικοδεσπότη, όταν η δύναμή του δεν επαρκεί πλέον για να διατηρήσει τη θέση του. Μόλις βρεθείς σε μια καινούργια περιοχή, δεν είναι φυσικά δυνατόν να μπορέσεις να γίνεις αμέσως ο οικοδεσπότης. Θα πρέπει να υπομείνεις τον ρόλο του καλεσμένου για κάποιο διάστημα, καθώς θα βρίσκεσαι υπό τον έλεγχο του οικοδεσπότη σου. Εν τω μεταξύ, θα πρέπει να προσπαθείς να δικτυώνεσαι και να δυναμώνεις διαρκώς, ώστε την κατάλληλη στιγμή να αναλάβεις εσύ τον ρόλο του οικοδεσπότη. Μάθε να είσαι ενεργητικός, για να μην ελέγχεσαι από τους άλλους. Υπάρχει διαφορά ανάμεσα στο να είσαι ενεργητικός και παθητικός. Αυτοί που ασκούν τον έλεγχο είναι οι οικοδεσπότες. Αυτοί που ελέγχονται είναι οι καλεσμένοι. Όταν καταλάβεις ότι ο οικοδεσπότης σου είναι αδύναμος, πάρε τη θέση του και γίνε εσύ ο οικοδεσπότης. Αντιθέτως, ως ηγέτης θα πρέπει μερικές φορές να δίνεις αρμοδιότητες στους υπηκόους σου, ώστε να νιώθουν και αυτοί πως έχουν ρόλο οικοδεσπότη και να μη σε φθονούν.
Εφαρμογή
Υπάρχουν διαφορετικές κοινωνικές τάξεις και προφανώς σημαντικές διαφορές στους ρόλους καλεσμένου και επισκέπτη. Έχουμε, λοιπόν, δύο τρόπους εκτέλεσης γι’ αυτό το στρατήγημα. Ο πρώτος είναι να φέρεσαι στον άλλο σαν να είναι οικοδεσπότης και ο δεύτερος είναι να φέρεσαι ο ίδιος ως οικοδεσπότης. Ο πρώτος εξαρτάται από τη δύναμη των άλλων, ο δεύτερος εξαρτάται από εμάς τους ίδιους. Διαπραγματευόμενος με διαφορετικούς παίκτες, θα πρέπει να μπορείς να αλλάζεις τον ρόλο σου ανάλογα με την περίσταση. Ως επισκέπτης, κάνε φιλίες με τους ντόπιους στην περιοχή του αντιπάλου και κέρδισε τη συμπάθεια των γύρω. Ψάξε για ντόπιους οδηγούς και πληροφοριοδότες, που μπορούν να σε βοηθήσουν.
Προστασία
Προσπάθησε να μη μάθει κανείς τα μυστικά σου και σου πάρει τη θέση του οικοδεσπότη. Σε δυσμενείς καταστάσεις, θα πρέπει να είσαι πρόθυμος να γίνεις ο καλεσμένος, περιμένοντας να αλλάξουν τα πράγματα ώστε να ξαναγίνεις και πάλι ο οικοδεσπότης. Στον τομέα των επιχειρήσεων, θα πρέπει να μάθεις να προσαρμόζεσαι στις αλλαγές των καταστάσεων. Μια διαφορετική εφαρμογή αυτού του στρατηγήματος είναι να ζητάς από τους υπαλλήλους σου να γίνουν πιο ενεργητικοί και να παίρνουν πρωτοβουλίες.
Ι-Τσινγκ
Το εξάγραμμο τζιεν αποτελείται από τα τρίγραμμα σιν (ξύλο) πάνω από το γκεν (βουνό). Τα δέντρα μεγαλώνουν αργά πάνω στο βουνό, καθώς οι ρίζες τους βυθίζονται όλο και πιο βαθιά μέσα στη γη. Παρομοίως, η σταδιακή εξέλιξη είναι ο σωστός τρόπος για τη μακροχρόνια επιτυχία. Η εικόνα που σχηματίζεται από τις γραμμές είναι το πέταγμα της χήνας, η οποία αφήνοντας το νερό πετάει στον ουρανό. Κατ’ αναλογίαν, στον πόλεμο, μια δυναμική, εξωστρεφής εμφάνιση μπορεί να δημιουργήσει σημαντικές εντυπώσεις.
Το τζιεν (σταδιακή ανάπτυξη) είναι το 53ο εξάγραμμο του Ι-Τσινγκ.